Ανθρωπολογία του Ισλαμικού Κόσμου

Συνοπτική Παρουσίαση-Αξιολόγηση

Διδάσκουσα: Ελένη Σιδέρη (elasideri@gmail.com )
Εξάμηνο Διδασκαλίας: Εαρινό
Χαρακτηρισμός: Σεμινάριο
Συνάφεια με:
Γυναίκες σκεπασμένες με μαντήλες, γενειοφόροι άνδρες που δίνουν τη ζωή τους στο όνομα του Αλλάχ, πετρελαιαγωγοί και έρημοι που μεταμορφώνονται σε υπερπολυτελή θέρετρα είναι μερικά από τα συνηθισμένα στερεότυπα αλλά και τις αντιθέσεις που χαρακτηρίζουν αυτήν την ανομοιογενή περιοχή που κρύβεται μέσα από την ισοπεδωτική ταμπέλα ‘Ισλαμικός Κόσμος’. Το μάθημα φιλοδοξεί να παρουσιάσει στους φοιτητές κάποιες από αυτές τις ιστορικές, πολιτικές και πολιτισμικές αντιθέσεις της περιοχής, ενώ παράλληλα θέλει να αξιολογήσει το ρόλο του Ισλάμ στη διαμόρφωση της ταυτότητας της. Επιπλέον θα συζητήσουμε με ποιους τρόπους το δίπολο Δύση/Ανατολή, ειδικά μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου, επιδρά στη διαμόρφωση αυτής της ταυτότητας. Στα θέματα που θα εξεταστούν περιλαμβάνονται: νομαδισμός/κράτος, φύλο και οικογένεια, παράδοση/νεωτερισμός, παγκοσμιοποίηση και Ισλάμ. Εθνογραφικά θα καλύψουμε διαφορετικές περιοχές/παραδόσεις του Ισλαμικού Κόσμου πχ. Μέση Ανατολή, Καύκασος και Κεντρική Ασία, Ινδονησία. Αναλυτικό πρόγραμμα του μαθήματος θα βρίσκεται αναρτημένο με το νέο ακαδημαϊκό έτος στο http://iakaislamicworld.blogspot.com/
Βιβλιογραφία
Μακρής Γεράσιμος. 2004. Ισλάμ. Πεποιθήσεις, πρακτικές και τάσεις, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα
Olivier Roy. 2006, To παγκοσμιοποιημένο Ισλάμ, Αθήνα, Scripta
Endress Gerghard. 2004. Ισλάμ. Μια εισαγωγή στην ιστορία του. Αθήνα, Μεσόγειος
Ruthven Malise. 2000. Islam. A very short introduction. Oxford, Oxford University Press.

Αξιολόγηση
Το μάθημα δίνει στους φοιτητές την επιλογή να διαλέξουν μεταξύ δυο τρόπων αξιολόγησης: είτε γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου είτε εβδομαδιαία αξιολόγηση μέσα από μια ανάρτηση 800-1000 λέξεων στο wiki του μαθήματος (http://iaka.pbwiki.com/ ).

Επίσης όλοι οι φοιτητές θα πρέπει να ετοιμάσουν μια προφορική παρουσίαση ενός θέματος για 10% . Το θέμα θα επιλεγεί μετά από συνεννόηση με τη διδάσκουσα. Τέλος η συμμετοχή στην τάξη βαθμολογείται ουσιαστικά.

Δυνατότητα για γραπτές εργασίες δε θα δοθεί.


Πιο αναλυτικά:
Συμμετοχή 20%
Παρουσίαση 10%
Εβδομαδιαία εξέταση ή γραπτές εξετάσεις 70%

Θεματολογία
1. Εισαγωγή
2. "Αραπίνες , μαύρες, ερωτιάρες". Η Μέση Ανατολή και ο Οριενταλισμός
3.Ισλαμική Θεολογία. Ο προφήτης και το κοράνι
4. Το χαλιφάτο: η εξάπλωση του Ισλάμ& οι πρώτες διαιρέσεις
5. Ο σουφισμός.
6. Η ισλαμικός νόμος (σαρία)
7. Νομάδες και αστικό περιβάλλον
8. Οικογένεια και φύλο
9. Παράδοση και Νεωτερικότητα στη Μεση Ανατολή
10. Ισλαμισμός και ισλαμικά κινήματα
11. Ισλάμ και Παγκοσμιοποίηση
12. Ισλάμ και Αναπαραστάσεις
13. Ανακεφαλαίωση